بسم الله الرحمن الرحیم
سید رضی این چنین می گوید:
چگونگى پیدایش کتاب نهج البلاغه
در آغاز جوانى و طراوت زندگى، دست به تألیف کتابى در «خصائص و ویژگى هاى ائمّه علیهم السّلام» زدم که مشتمل بر خبرهاى جالب و سخنان برجسته آنها بود.
انگیزه این عمل را در آغاز آن کتاب یاد آور شدم و آن را آغاز سخن قرار دادهام.
پس از گرد آوردن خصائص امیر مؤمنان علیه السّلام مشکلات و حوادث روزگار مرا از اتمام بقیّه کتاب، باز داشت.
من آن کتاب را مبوّب نموده و به فصلهاى مختلفى تقسیم کرده بودم در پایان آن، فصلى که متضمّن سخنان جالب امام علیه السّلام از سخنان کوتاه در مواعظ، حکم، امثال و آداب- «نه خطبههاى طولانى و نه نامههاى گسترده»- آورده شد.
برخى از دوستان آن را جالب و شگفت انگیز، از جنبههاى گوناگون دانستند، و از من خواستند کتابى تألیف کنم که سخنان برگزیده امیر مؤمنان علیه السّلام در جمیع فنون و بخشهاى مختلف، از خطبهها، نامهها، مواعظ و ادب در آن گرد آید، زیرا مىدانستند این کتاب متضمّن شگفتىهاى بلاغت و نمونههاى ارزنده فصاحت و جواهر سخنان عرب و نکات درخشان از سخنان دینى و دنیوى خواهد بود که در هیچ کتابى جمع آورى نشده و در هیچ نوشتهاى تمام جوانب آن گرد آورى نگردیده است
زیرا امیر مؤمنان منشأ فصاحت و منبع بلاغت و پدید آورنده آن است، مکنونات بلاغت بوسیله او آشکار گردیده، و قوانین و اصول آن از او گرفته شده است،تمام خطباء و سخنرانان به او اقتداء نموده و همه واعظان بلیغ از سخن او استمداد جستهاند.
با این همه، او همیشه پیشرو است آنها دنباله رو، او مقدّم است آنها مؤخّر، زیرا سخن او کلامى است که آثار علم الهى، و بوى عطر سخن پیامبر را به همراه دارد.
از این رو خواسته دوستان را اجابت کردم
